مهدویت پژوهی و آینده پژوهی: تشابهات و تمایزات

نویسنده

  • غلامرضا بهروزی لک
چکیده مقاله:

هدف: مهدویت‌پژوهی و آینده‌پژوهی به عنوان دو حوزۀ مطالعاتی مطرح در جامعۀ اسلامی، به لحاظ موضوعی و کاربردی، تعاملات مهمی با هم دارند. مهم‌ترین این تشابهات و تعاملات از یک سو و تمایزات از سوی دیگر، بین این دو کدام است؟ روش: مقالۀ حاضر به روش تطبیقی انجام شده که با بهره‌گیری از تحلیلهای فلسفۀ علم و رویکرد مطالعات درجه دوم است. یافته‌ها: به نظر می‌رسد وجه اشتراک مهم هر دو حوزۀ مطالعاتی، رویکرد چند رشتگی آنهاست. این بدان معناست که هر کدام از این حوزه‌های مطالعاتی، در بر دارندۀ ابعاد مختلف مطالعاتی‌اند و از این جهت تا حدّی نیز می‌توانند در برخی از ابعاد مشترک باشند. اما در کل، بین این دو حوزۀ مطالعاتی تمایز مهمی وجود دارد. آیندۀ قطعی و تغییرناپذیر، موضوع اصلی مطالعات مهدویت‌پژوهی است که به طور عمده از منظر درون‌متنی صورت می‌گیرد؛ در حالی که آینده‌پژوهی بر آینده‌های محتمل متمرکز است. البته با این حال، وجوه تعاملی بسیار مهمی بین این دو حوزۀ مطالعاتی وجود دارد. مهم‌ترین عرصۀ تعامل این دو حوزۀ مطالعاتی را باید نخست در تداخل موضوعی آن دو و از سوی دیگر، کارکرد آینده‌پژوهی در عملیاتی کردن اهداف و غایات مهدویت‌پژوهی در جامعۀ امروز دانست. نتیجه‌گیری : هر چند این دو حوزۀ مطالعاتی از یکدیگر متفاوت و متمایزند، اما به دلیل ماهیت بین رشته‌ای و فرا رشتگی‌شان، اولاً تداخل موضوعی داشته و ثانیاً در راستای همدیگر قرار دارند. بدین جهت، آینده‌پژوهی دینی ضمن تغذیۀ جدّی از مبانی دینی و به ویژه آموزۀ مهدویت، می‌تواند در خدمت تبیین، ترویج و عملیاتی‌سازی آموزه مهدویت در دنیای کنونی قرار گیرد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

آینده پژوهی گندم ایران

گندم یکی از محصولات اساسی و راهبردی کشور است که نقش پررنگی در سبد امنیت غذایی مردم کشور دارد. با توجه به اثرگذاری‌های تغییرپذیری‌های اقلیم و تغییر شرایط محیطی، اقتصادی، سیاسی و فناوری داشتن برنامه بلندمدت تولید گندم الزامی است. برای داشتن برنامه بلندمدت انجام پیش‌بینی با دقت کافی همراه نیست و باید سناریوهای مختلفی در قالب آینده‌پژوهی داشت. هدف این بررسی، آینده‌پژوهی گندم کشور تا افق 1420 است. ب...

متن کامل

آینده پژوهی، مفاهیم و روش ها

شناخت و درک هرچه بیشتر آینده و ناشناخته‌هایی که فراروی انسان‌ها و جوامع بشری قرار دارد از اهمیت بالایی برخوردار است. این شناخت به ما کمک می‌نماید که از خطر رویارویی با ناشناخته‌ها دوری ننماییم. همچنین آینده‌شناسی این امکان را به انسان‌ها می‌دهد که یک قدم بیشتر از حال گام بردارند. اطلاع نسبی از آنچه که ممکن است در آینده اتفاق افتد و وقوع آن محتمل است، ضروری به نظر می‌رسد. این شناخت به برنامه‌ریز...

متن کامل

آینده پژوهی در تحقیقات و آموزش حسابداری

در سالهای اخیر،تحقیقات و آموزش حسابداری تحت فشارهای مختلفی جهت  تغییر در شیوه های  تحقیق فعلی خود قرار گرفته است و نهاد های مختلفی در دنیا از جمله  کمیسیون تغییرات در آموزش حسابداری (AECC)1 و سایر نهادهای حرفه ای ،با صدور بیانیه هایی پیشگامان ایجاد تغییر در تحقیقات و آموزش حسابداری بوده اند این بیانیه ها بر شیوه های تحقیق و آموزش خلاقانه و اهمیت آن در توسعه تحقیقات حسابداری تاکید دار...

متن کامل

بررسی ساختارهای فکری و مفاهیم کلیدی در آینده پژوهی و ارائه چارچوب اجرای مطالعات آینده پژوهی

شناخت و آگاهی نسبت به آینده، رویایی است که از دیرباز تلاش افراد بسیاری را در طول تاریخ به خود معطوف داشته است که با کوشش متفکران دوره جدید برای پیوند میان شناخت علمی با رویای شناخت آینده، حوزه دانشی جدیدی با عنوان «آینده پژوهی» شکل گرفت. امروزه نگاه به آینده روز به روز در حال تکامل است و آینده پژوهی به عنوان یک علم درجه دوم با نظریه ها، مکاتب و پارادایم های جدید نوعی رویکرد تکاملی را به مولفه ه...

متن کامل

اقدام پژوهی: راهی برای توسعه آینده پرستاری

چکیده زمینه و هدف: یکی از مهمترین و اصلی ترین نقش پرستاران حفظ و ارتقای سطح سلامتی جامعه ارائه خدمات با کیفیت مناسب می باشد. روش های متعددی برای تغییر و بهبود این کیفیت وجود دارد. یکی از روش های تغییر استفاده و کاربرد اقدام پژوهی می باشد. این مطالعه مروری با هدف" نقد ابعاد و ویژگی های اقدام پژوهی و پتانسیل آن در توسعه دسیپلین پرستاری" انجام شد. مواد و روش کار: پژوهش حاضر مطالعه مروری است که با ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 17  شماره 54

صفحات  103- 132

تاریخ انتشار 2013-06-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023